Koszty wynajęcia auta zastępczego pokryje ubezpieczyciel

Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej.
Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 17 listopada 2011 r. III CZP 5/2011

Wypowiadając się o granicach odpowiedzialności ubezpieczyciela z tytułu poniesionych przez poszkodowanego kosztów najmu pojazdu zastępczego przeznaczonego do kontynuowania działalności gospodarczej, Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 lipca 2004 r. II CK 412/2003 uznał, że ubezpieczyciel ponosi - na podstawie art. 471 k.c. - odpowiedzialność za szkodę wskutek zwłoki w spełnieniu świadczenia ubezpieczeniowego.

W wyroku z dnia 5 listopada 2004 r. II CK 494/2003, ocenił z kolei skutki opóźnienia poszkodowanego w zleceniu naprawy samochodu. Stwierdził, że refundowane koszty najmu pojazdu zastępczego obejmują tylko okres konieczny i niezbędny do naprawy samochodu uszkodzonego w wypadku komunikacyjnym.

Podobne stanowisko wyrażone zostało w wyroku z dnia 26 listopada 2002 r. V CKN 1397/2000, odnosi się ono jednak do sytuacji, w której poszkodowany zaniechał naprawy samochodu, chociaż była ona możliwa. Wyrok ten ma dodatkowy walor, ponieważ dotyczy - jako jedyny - sytuacji prawnej przedstawionej we wniosku Rzecznika Ubezpieczonych.

Uszkodzony pojazd nie był, bowiem - jak wnika z opisu stanu faktycznego - wykorzystywany do powadzenia działalności gospodarczej. Zajęte przez strony stanowiska nie inspirowały jednak do poszerzonych rozważań w odniesieniu do przesłanek roszczenia powoda o zwrot kosztów najmu samochodu zastępczego.

Zakres obowiązku odszkodowawczego obejmuje co do zasady poniesione koszty najmu pojazdu zastępczego tego samego typu co uszkodzony, za czas niezbędny do naprawy albo zakupu nowego pojazdu. Koszty najmu są pomniejszane o nieponiesione przez poszkodowanego koszty eksploatacji własnego pojazdu.