Rzecznik Ubezpieczonych: Przedawnienie roszczeń do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego

Odnosząc się do zagadnienia przedawnienia roszczeń przysługujących do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego przekazujemy poniższe wyjaśnienia, które mają na celu w sposób przystępny wyjaśnić przedmiotową problematykę.

Co do zasady, każde roszczenie majątkowe ulega przedawnieniu, a więc ograniczeniu w czasie możliwości skutecznego dochodzenia od dłużnika spełnienia świadczenia. Dotyczy to także świadczeń wypłacanych przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.

Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych przewiduje bowiem przypadki, gdy odszkodowanie wypłaca Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny - warunkiem jest jednak, by szkoda powstała na terytorium Polski. Stosownie do art. 98 ustawy, w odniesieniu do szkód komunikacyjnych, za które odpowiedzialny jest kierujący lub posiadacz pojazdu  ma to miejsce, gdy:

1. poszkodowany dozna szkody na osobie, a nie ustalono tożsamości posiadacza pojazdu lub kierującego tym pojazdem,
2. poszkodowany dozna szkody na mieniu - w tym przypadku Fundusz również wypłaci odszkodowanie jednak jedynie w przypadku szkody, w której równocześnie u któregokolwiek uczestnika zdarzenia nastąpiła śmierć, naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, trwający dłużej niż 14 dni. W dniu 11 lutego 2012 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, w myśl której naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia powinny zostać stwierdzone orzeczeniem lekarza, posiadającego specjalizację w dziedzinie medycyny odpowiadającej rodzajowi i zakresowi powyższych naruszeń czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia,
3. poszkodowany dozna szkody na osobie, w mieniu, w mieniu i na osobie, gdy:

• posiadacz zidentyfikowanego pojazdu mechanicznego nie był ubezpieczony obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych;
• posiadacz zidentyfikowanego pojazdu mechanicznego, zarejestrowanego za granicą na terytorium państwa, którego biuro narodowe jest sygnatariuszem Porozumienia Wielostronnego, nie był ubezpieczony obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, a pojazd mechaniczny był pozbawiony znaków rejestracyjnych, bądź znaki te nie były, w momencie zdarzenia, przydzielone temu pojazdowi przez właściwe władze;
• posiadacz zidentyfikowanego pojazdu mechanicznego nie był ubezpieczony obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w przypadku wyrządzenia szkody w związku z ruchem pojazdu, jeżeli zgodnie z art. 2 pkt 7a lit. c ustawy o działalności ubezpieczeniowej państwem członkowskim umiejscowienia ryzyka jest Rzeczpospolita Polska;
• rolnik, osoba pozostająca z nim we wspólnym gospodarstwie domowym lub osoba pracująca w jego gospodarstwie rolnym wyrządzili szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia, a rolnik nie był ubezpieczony obowiązkowym ubezpieczeniem OC rolników.

W dniu 11 lutego 2012 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, którą uregulowana została kwestia przedawnienia roszczeń kierowanych do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego - we wcześniejszym bowiem stanie prawnym brak było takich regulacji, co stało się przyczyną istnienia rozbieżnych opinii co do długości terminu przedawnienia roszczeń kierowanych do Funduszu.