Rzecznik Ubezpieczonych: VAT w odszkodowaniach z autocasco

Podobne zapisy w zakresie nieuwzględnienia kwoty podatku VAT w ramach ubezpieczenia autocasco dotyczące Zakładu Ubezpieczeń Compensa oraz Concordia zostały wpisane do rejestru klauzul niedozwolonych pod numerami 2001 i 2012. W szczególności w wyroku z dnia 10 czerwca 2008 r. Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (sygn. akt XVII Amc 300/07) uznał ze niedozwolone postanowienia wzorca o treści: „Jeżeli naprawa pojazdu nie została udokumentowana imiennymi rachunkami wysokość odszkodowania nie uwzględnia podatku VAT ".

Powyższy zapis został umieszczony w dniu 23 sierpnia 2010 r. w rejestrze klauzul abuzywnych, pod numerem 2001. W wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 5 marca 2009 r. (sygn. akt XVII Amc 155/08), Sąd uznał za niedozwolone następujące postanowienie: „Ustalenie wartości szkody (w przypadku wybrania wariantu kosztorysowego) następuje na podstawie wyceny dokonanej przez ubezpieczyciela. Wyceny dokonuje się w oparciu o zasady systemu Audatex (bez uwzględnienia podatku VAT)". Przedmiotowy zapis został umieszczony w dniu 1 września 2010 r. w rejestrze klauzul abuzywnych, pod numerem 2012.

W opinii Rzecznika Ubezpieczonych we wszystkich wyżej wymienionych prawomocnych orzeczeniach SOKiK jednoznacznie zostały zakwestionowane zapisy stosowane przez zakłady ubezpieczeń, dotyczące sposobu ustalenia wysokości odszkodowania dla ubezpieczonego konsumenta w kwocie netto (bez podatku VAT), w ramach umowy ubezpieczenia autocasco, w sytuacji kiedy szkoda rozliczana jest na podstawie kosztorysu naprawczego, bez przedstawiania faktur za naprawę pojazdu.

W ocenie Rzecznika Ubezpieczonych, wpisanie przedstawionych wyżej postanowień umownych w kwestii podatku VAT do rejestru klauzul niedozwolonych pod numerem 1265, 2001 oraz 2012,  oznacza, że od tej chwili postanowienia te są zakazane we wszystkich wzorcach umów stosowanych przez zakłady ubezpieczeń. Zakaz stosowania postanowień wpisanych do rejestru, o którym mowa w art. 47945 k.p.c. dotyczy nie tylko tego przedsiębiorcy, przeciwko któremu zapadł wyrok w sprawie o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone, lecz również innych przedsiębiorców z danej branży (tak m.in. w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2006 r. (sygn. akt III SZP 3/06).

Skutkiem cywilnoprawnym uznania postanowienia umownego za niedozwolone lub stosowania przez ubezpieczyciela postanowienia o treści tożsamej do postanowienia uznanego za niedozwolone i wpisanego do rejestru klauzul abuzywnych jest to, że nie wiąże ono strony umowy od chwili zawarcia umowy.