Rzecznik Ubezpieczonych: VAT w odszkodowaniach z autocasco

Odnosząc się do zagadnienia wypłaty kwoty podatku VAT w odszkodowaniach wypłacanych w ramach dobrowolnego ubezpieczenia autocasco przekazujemy poniższe wyjaśnienia, które mają na celu w sposób przystępny wyjaśnić przedmiotową problematykę.

Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w wyroku z dnia 23 października 2006 r. (sygn. akt XVII AmC 147/05), uznał za niedozwolone i zakazał UNIQA Towarzystwu Ubezpieczeń S.A. w Łodzi stosowania w obrocie z konsumentami postanowień wzorca umowy o nazwie „Ogólne warunki ubezpieczenia - Ubezpieczenie Auto Casco" o treści następującej:

„Wycena kosztów naprawy obejmuje:

a) koszt robocizny ustalony wg wartości netto (bez uwzględnienia podatku) w oparciu o:
- naprawcze normy czasowe określone przez producenta pojazdu lub inne, uznane przez UNIQA TU S.A.,
- średnią stawkę za 1 roboczogodzinę, stosowaną na terenie działalności jednostki terenowej, która zawarła umowę ubezpieczenia lub w miejscu naprawy pojazdu, pod warunkiem braku możliwości dokonania naprawy na terenie działalności ww. jednostki,

b) koszty części zamiennych i materiałów według wartości netto (tzn. bez uwzględnienia podatku, cła, akcyzy, itp.) ustalonych na podstawie katalogów Eurotax, Audatex lub innych uznanych przez UNIQA TU S.A.(...)".

W uzasadnieniu wskazanego wyżej wyroku, SOKIK stwierdził, m.in. iż: „Kwestionowane postanowienie określające główne świadczenie strony jakim jest odszkodowanie, dotyczy ustalenia szkody i odszkodowania wg wartości netto w oparciu o metodę kosztorysową, co oznacza, że zarówno koszt robocizny, jak też części zamiennych i materiałów uwzględniany przez pozwaną (przyp. UNIQA TU S.A.) nie obejmuje podatku VAT.

Inny zapis OWU ustala jednak odrębne zasady odszkodowania dla ubezpieczonych, którzy dokonują naprawy samochodu, odrębne, bo uwzględniające podatek VAT w wysokości odszkodowania.

Tymczasem obowiązek naprawienia szkody powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy. Decyzja poszkodowanego o dokonaniu naprawy samochodu bądź jej zaniechaniu nie ma wpływu na wysokość doznanego uszczerbku majątkowego.

Dlatego też, z tych względów określenie innych reguł odszkodowania, w zależności od tego czy dokonywana jest naprawa samochodu, czy też nie, w oderwaniu od wysokości szkody tożsamej w obu przypadkach, trudno uznać za postanowienie jednoznacznie określające świadczenie główne".

Przedmiotowe postanowienie zakwestionowane przez SOKiK w wyroku z dnia 23 października 2006 r. (sygn. akt XVII AmC 147/05) zostało wpisane przez Prezesa UOKiK do rejestru klauzul niedozwolonych (abuzywnych) pod numerem 1265. (rejestru klauzul niedozwolonych).