Żądanie przez zakład ubezpieczeń faktur za części użyte do naprawy auta

Z kolei w odniesieniu do ubezpieczenia dobrowolnego, jakim jest autocasco, obowiązki ubezpieczonego należy ustalać w oparciu o treść zawartej umowy i jej ogólnych warunków. Najczęściej obowiązki ubezpieczonego, ubezpieczającego lub osoby uprawnionej do korzystania z pojazdu w razie powstania szkody polegającej na uszkodzeniu pojazdu polegają m.in. na przedstawieniu posiadanych dowodów dotyczących zajścia wypadku ubezpieczeniowego lub poniesionych kosztów. Ogólne warunki ubezpieczenia powinny też precyzować przesłanki zastosowania przez ubezpieczyciela sankcji za niedopełnienie wskazanych obowiązków.

Bez wątpienia to zakład ubezpieczeń musi udowodnić fakty, które wpływają na wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności, jak też fakt naruszenia przez roszczącego obowiązków uzasadniających odmowę zapłaty odszkodowania lub jego zmniejszenie.

Jeżeli zatem uprawniony do odszkodowania z ubezpieczenia OC korzysta z prawa do wykazania wysokości szkody i po dokonaniu naprawy uszkodzonego pojazdu w wybranym przez siebie warsztacie naprawczym przedkłada fakturę VAT dokumentującą poniesione koszty, wówczas wysokość roszczenia należy uznać za udowodnioną. Zakład ubezpieczeń, który podważa wiarygodność przedłożonej mu faktury VAT i wynikający z niej fakt zamontowania w pojeździe części zamiennych, powinien to udowodnić, bowiem to na nim spoczywa ciężar udowodnienia faktu przeciwnego.

Żądanie faktur źródłowych stwierdzających rodzaj i źródło pochodzenia części jest natomiast pozbawionym podstaw prawnych ingerowaniem w obszar działalności gospodarczej przedsiębiorcy i związanej z tą działalnością tajemnicy handlowej, takiej jak np. wysokość marży nakładanej przez przedsiębiorcę na cenę oferowanej usługi w celu wypracowania zysku.

Właścicieli zakładów naprawczych niezwiązanych z ubezpieczycielem umową o dokonywanie napraw bezgotówkowych, nie wiąże z tym zakładem ubezpieczeń żaden stosunek prawny. W konsekwencji  tym bardziej nie istnieje tu obowiązek okazywania przez nich ubezpieczycielowi  faktur źródłowych dotyczących zakupu części.  Warsztat nie ma także obowiązku okazywać tych faktur również i właścicielowi pojazdu, dlatego też dziwi stawiane niejednokrotnie przez zakład ubezpieczeń żądanie dostarczenia przez niego tych dokumentów.

Nadto, zasadność tych żądań jest chybiona także ze względu na przydatność zawartych w fakturze informacji co do źródła i rodzaju nabytych przez warsztat części, bowiem okazanie faktury źródłowej za zakup części nie jest równoznaczne z wykorzystaniem przez warsztat takich właśnie części przy naprawie pojazdu.

Nierzadko zdarza się, iż wobec niedostarczenia faktur źródłowych, pomimo niewykazania przez ubezpieczyciela faktu użycia do naprawy innych części, niż wskazane w fakturze naprawy, zakład ubezpieczeń wypłaca jednak kwoty niższe, tj. ustalone po dokonaniu korekt tej faktury. W ostatecznym rozrachunku praktyki te prowadzą do pokrzywdzenia osób uprawnionych do odszkodowania poprzez jego pomniejszenie.

Nieuznawanie bowiem przez zakład ubezpieczeń pełnej kwoty należnej warsztatowi oznacza de facto przerzucenie na poszkodowanego części kosztów związanych z likwidowaniem poniesionej przez niego szkody, gdyż  zakłady naprawcze, wobec pokrycia przez ubezpieczyciela jedynie części tych kosztów, występują do samych poszkodowanych o zapłatę reszty należności.